Toename van traditionele criminaliteit in Nederland in 2023

Volgens de Veiligheidsmonitor 2023 van het CBS is het aantal mensen dat in 2023 aangaf slachtoffer te zijn geweest van traditionele criminaliteit, zoals geweld, diefstal en vernieling, na een jarenlange daling weer toegenomen. Dit is de eerste stijging sinds 2021. Daarnaast blijkt uit hetzelfde onderzoek dat meer mensen zich onveilig voelden dan twee jaar eerder.

Stijging van het aantal slachtoffers

In 2023 gaf 20% van de mensen van 15 jaar of ouder aan slachtoffer te zijn geweest van traditionele criminaliteit. In 2021 was dit nog 17%, het laagste niveau in tien jaar. Het aantal mensen dat in 2023 aangaf slachtoffer te zijn geweest, is daarmee bijna terug op het niveau van 2019, het jaar vóór de coronacrisis.

Ook het aantal door de politie geregistreerde misdrijven was hoger dan in 2021. De stijging vond vooral plaats in 2022, en in mindere mate in 2023. Tussen 2012 en 2021 daalde het aantal geregistreerde misdrijven nog met meer dan 50%.

Regionale verschillen

In de provincie Groningen steeg het aantal slachtoffers van traditionele criminaliteit het sterkst. Daar gaf 21% van de inwoners aan slachtoffer te zijn geweest, tegenover 16% in 2021. Inwoners van Zeeland, Drenthe en Friesland waren het minst vaak slachtoffer (15%), terwijl in Noord-Holland het vaakst slachtoffers werden gemeld (24%).

In de gemeente Amsterdam registreerde de politie in 2023 61 duizend gevallen van traditionele criminaliteit. Dit komt neer op 67 misdrijven per duizend inwoners. In de gemeente Tubbergen (Overijssel) was dit aantal het laagst, met 5 misdrijven per duizend inwoners. Het landelijke gemiddelde ligt op 29 geregistreerde misdrijven per duizend inwoners.

Toename van onveiligheidsgevoelens

In 2023 gaven meer mensen aan zich onveilig te voelen in hun eigen buurt dan in 2021, respectievelijk 15% en 14%. In Flevoland nam het aantal mensen dat zich onveilig voelt het sterkst toe. Friezen voelen zich het minst vaak onveilig (10%), terwijl inwoners van Zuid-Holland, Limburg en Flevoland zich het vaakst onveilig voelen (18%).

Het percentage mensen dat zich in het algemeen onveilig voelt, dus los van een specifieke plek of situatie, steeg van 33% in 2021 naar 35% in 2023. In gemeenten met meer dan 70 duizend inwoners ligt dit percentage met 19% hoger dan het landelijke gemiddelde. In de gemeenten Hoeksche Waard, Súdwest-Fryslân en Meijerijstad voelt minder dan 10% van de inwoners zich weleens onveilig. In de steden Heerlen, Rotterdam, Roosendaal, Vlaardingen en Schiedam ligt dit percentage boven de 25%.