Column Adriaan Meij: 'Onderweg naar nieuwe crisis'

Ik zou liever over voorspoed schrijven, maar dat is niet mijn vak. Ik luister naar wat misgaat. Wat media boven water trekken. Wat moeten we zonder kritische media en het politieke besef dat die van levensbelang zijn. Op 15 september 10 jaar geleden, mijn verjaardag, viel Lehman Brothers om en ontketende de financiële crisis die wel banken redde, maar niet huiseigenaren, laat staan de armste mensen. In Spanje is de jeugdwerkloosheid nog steeds dramatisch. Onderwijs, Zorg en Politie lopen vast. De landbouw is in crisis. Het kapitalisme dat met populisme aan de macht is, kan Europa niet de weg van gelijkwaardigheid en broederschap op sturen omdat laissez-faire de grondslag ervan is. In Frankrijk en Italië staan de banken er nog steeds zeer zwak oor. Wij leven in een wereldwijde liberale laissez-faire maatschappij van globale omvang die onvoldoende rekening houdt met de zwakke en kwetsbare in elke maatschappij. Politici zijn professionals die behoren tot de middenklasse en een regenten mentaliteit uitstralen. Pauw is de tafel waar het nieuws besproken en ingedeeld wordt, terwijl de politiek een eigen weg trekt.Met het politie-akkoord is de kraan opengezet voor forse loonrondes die de inflatie en de rente zullen opdrijven. Ik ontleen enkele van de volgende gedachten aan de Amerikaanse senator Niall Ferguson die getrouwd is met oud Tweede Kamerlid en vrouwenrechtenactivist Ayaan Hirsi Ali. Ferguson is vader van vijf kinderen, waarvan twee uit zijn huidige huwelijk. Niall Ferguson (Glasgow, 1964) is historicus, televisiemaker en veelgevraagd commentator. Hij is gespecialiseerd in financiële, economische en politieke geschiedenis. Fergusons opiniestukken verschijnen in kranten wereldwijd: de Sunday Times, de Boston Globe en per komende maandag ook in Het Financieele Dagblad. Ik betrek hem hierbij omdat hij mijn gedachten en gevoelens treffend verwoordt. Hij zegt het FD: ‘Het verbaast me hoe weinig het internationale financiële stelsel uiteindelijk is veranderd'. 'Derating agencieswerken nog ongeveer hetzelfde. Centrale banken zijn nog steeds even belangrijk voor stabiele activa. De derivatenmarkt is nauwelijks anders. En de vastgoedmarkt, die tien jaar geleden de crisis veroorzaakte, leunt nog steeds op een overheid die huizenbezit stimuleert. Het totale schuldniveau is nog altijd historisch hoog. De banken hebben inmiddels iets grotere buffers, maar dat is het dan ook. Het internationale financiële systeem is niet veel robuuster dan tien jaar geleden.' Met de actuele shit in landen als Argentinië en Venezuela erbij groeiden de schulden. Griekenland is nog een drama. Er komt dus een nieuwe crisis. In Europa, de VS en China hebben overheden mateloos goedkoop geld ter beschikking gesteld, geld wat terecht kwam bij de eigenaren van geld, niet bij armen in de vorm van werk. De wereld en ook Nederland werd nog meer ongelijk. Dat voedt het populisme. De economie in Europa als geheel staat stil. FD brengt dit weekeinde een special die `lessen trekt` uit de gevolgen van de financiële crisis sinds 2008. Het interview met president Klaas Knot van De Nederlandse Bank, die toen divisiedirecteur Toezicht Beleid bij DNB was, is geen voorbeeld van geleerde lessen. Alleen al de arrogante foto (zie hiernaast , waarin hij weer hoog te paard zit, wijst op dedain. Hoe kan de hele PR-coterie om hem heen de pose verzinnen. Knot gaat er impliciet vanuit dat er een nieuwe crisis komt. Hij zegt dat de eisen die nu een de solvabiliteit gesteld worden een veelvoud zijn van wat ze voor de crisis waren en suggereert daarmee dat de solvabiliteit weer goed is, maar dat is verre van waar. In Italië en Frankrijk is het eigen kapitaal Tier1 gestegen van 3% (2008) naar iets meer dan 4% (2018) van de totale balans en dat is geen “veelvoud”. Duitsland en Nederland zitten nog maar net op de 5,5%. Het is nog een lange weg te gaan om voorbij de gewenste 10% te komen. Knot zegt: “de banken lachten ons weg in 2007” en met die uitspraak kopt de krant het interview. Het is weer een zeer ouderwets vragend gesprek waarin de topman doceert.Precies omdat de banken Nout Wellink cs weglachten, omdat dit kon gebeuren, dat aansprakelijk toezicht zich liet weglachen en dat de politiek nog veel meer onvoorbereid was en niets onder controle had – zoals ook nu bij het uit de rails lopen van ING – juist daarin lag het falen van de top van DNB die daarvoor nooit ter verantwoording geroepen is, evenmin als de politiek. Want vooraanstaande insiders - zoals Nouriel Roubini – wisten wel degelijk wat er mis was en daarover werd ook al jarenlang in onze media gepubliceerd. Men keek weg en kwam daar mee weg. AME Research BV Adriaan Meij www.ame.nl

Column Adriaan Meij: 'Onderweg naar nieuwe crisis'

Links

Over Nederland Actueel